Hormonen op de werkvloer: wat zeggen CBS en de wetenschap?
80% van de vrouwen ervaart hormonale klachten; vaak verzwegen, met grote impact op werk en inzetbaarheid.
Lees meer
Wie zorgt er straks dat preventie in Nederland écht werkt? En waarom duurde het bijvoorbeeld twaalf jaar voordat de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) in het basispakket kwam?
In deze blog lees je wat we van die geschiedenis kunnen leren én waarom werkgevers de ontbrekende schakel zijn in de overgang naar een nieuwe, collectieve preventie aanpak.
In februari 2021 verscheen het rapport Samenwerking organiseren voor preventie. Leren van de beleidsvorming voor de GLI, geschreven door dr. Marleen Bekker en dr. ir. Annemarie Wagemakers van Wageningen University & Research, in opdracht van het ministerie van VWS. Het rapport laat zien hoe de GLI – een leefstijlprogramma dat voeding, beweging en gedragsverandering combineert – uiteindelijk pas in 2019 in de basisverzekering terechtkwam.
De onderzoekers schreven:
“Aanleiding voor dit onderzoek is de totstandkoming van de Gecombineerde leefstijl interventie in het basispakket, die tot de activering van de betaaltitel per 1 januari 2019 twaalf jaar in beslag heeft genomen.”
De lange aanlooptijd laat zien dat preventie versnipperd en kwetsbaar is als het afhangt van losse partijen. Voor werkgevers ligt hier een duidelijke les: net zoals bij de GLI is structurele samenwerking nodig om duurzaam resultaat te bereiken. Alleen inzetten op losse vitaliteits initiatieven of eenmalige trajecten is onvoldoende.
Hoewel interventies zoals de GLI waardevol zijn, stijgen de zorgvraag en -kosten door. Werkgevers voelen die druk direct via oplopend verzuim, verminderde productiviteit en stijgende premies. Daarom pleiten onderzoekers in het TSG Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen (september 2022) voor een nieuw type aanpak: collectieve impact.
Zoals Gerdine Fransen en collega’s van GGD Gelderland-Zuid en AMPHI Radboudumc benadrukken:
“Er is nauwelijks geïnvesteerd in de professional zelf en in voldoende professionals om preventie impact te laten hebben.”
Voor werkgevers betekent dit: investeren in preventie is meer dan een HR-regeling. Het vraagt om samenwerking met lokale netwerken, zorgverleners en kennisinstellingen om medewerkers écht te bereiken.
Collectieve impact betekent dat organisaties gezamenlijk werken aan dezelfde doelen, met gedeelde metingen en elkaar versterkende activiteiten. Clemens Hosman (Radboud Universiteit & Maastricht University) legt uit:
“De collectieve impact benadering bestaat uit vijf pijlers: een gemeenschappelijk doel en agenda, gemeenschappelijke monitoring, elkaar versterkende activiteiten, communicatie en een ondersteunende organisatie.”
Werkgevers kunnen hier het verschil maken. Bijna tien miljoen Nederlanders zijn via hun werk bereikbaar - een schaal die geen enkel ander kanaal biedt. Bedrijven hebben de infrastructuur, de middelen en het directe contact om preventie tastbaar en haalbaar te maken. Daarmee zijn zij de onmisbare partner in elk preventie netwerk.
De oproep tot een nieuwe preventie-infrastructuur draait om drie pijlers: scholing, financiering en wetgeving. Voor werkgevers vertaalt dit zich in:
De geschiedenis van de GLI en de oproep voor nieuwe volksgezondheidsexperts wijzen dezelfde richting: preventie kan alleen slagen met een gezamenlijke aanpak. Werkgevers staan daarbij voorop. Hun keuzes bepalen of preventie versnipperd blijft, of dat Nederland de stap zet naar collectieve impact en duurzame gezondheidswinst.
Bij #SAM geloven we dat gezondheid en welzijn voor iedereen bereikbaar moeten zijn. Dat lukt alleen als we preventie slim organiseren, met professionals die werelden verbinden én werkgevers die hun sleutelrol pakken. Wij zien dagelijks hoe effectief het is wanneer groepen medewerkers met dezelfde uitdaging elkaar ontmoeten, begeleid door een expert, en stap voor stap werken aan duurzame verandering.
Werkgevers kunnen daarmee niet alleen de gezondheid van hun mensen verbeteren, maar ook hun eigen organisatie sterker, wendbaarder en toekomstbestendiger maken.
Meer weten over onze werkwijze: https://www.hashtagsam.nl/werkwijze
APA-bronnen
Bekker, M., & Wagemakers, A. (2021). Samenwerking organiseren voorpreventie. Leren van de beleidsvorming voor de Gecombineerde LeefstijlInterventie. Wageningen University & Research. In opdracht van hetMinisterie van VWS.
Fransen, G.,Pieters, M., Ter Bogt, M., Mulder, G., Mourits, K., Jonkman, H., Molleman, G.,& Hosman, C. (2022). De nieuwe volksgezondheidsexpert als gamechanger ineen stevige preventie-infrastructuur. TSG Tijdschrift voorGezondheidswetenschappen, 100(Suppl 3), S129–S133. https://doi.org/10.1007/s12508-022-00363-w
Dit artikel is tot stand gekomen met behulp van AI en zorgvuldig geredigeerd door de redactie van #SAM. We geloven dat AI een waardevol hulpmiddel is om wetenschappelijke kennis toegankelijker te maken voor een breder publiek. Door complexe rapporten te vertalen naar begrijpelijke taal, maken we belangrijke inzichten over preventie beschikbaar voor iedereen, ongeacht opleidingsniveau of achtergrond.
Dit verandert niets aan de inhoud of de waarde van het oorspronkelijke onderzoek. Integendeel: het helpt om de kern en relevantie ervan beter zichtbaar te maken. Onze rol bij #SAM is dan ook om relevant onderzoek op te sporen en te zorgen dat dit bij de juiste persoon terechtkomt, op een manier die aansluit bij hun leefwereld.
We streven naar heldere uitleg, rijk aan voorbeelden en ondersteund met bronverwijzingen, visuals en praktisch toepasbare inzichten. Zo vergroten we samen de bewustwording over gezondheid en maken we preventie écht bereikbaar en begrijpelijk voor iedereen. We werken doorlopend aan het verbeteren van de instructies voor het model.
Heb je tips? Mail ronald@hashtagsam.l
80% van de vrouwen ervaart hormonale klachten; vaak verzwegen, met grote impact op werk en inzetbaarheid.
Gezond gedrag op het werk slaagt pas echt als collega’s, cultuur en werkomgeving het normaal en toegankelijk maken.
De overgang: geen eindpunt maar een nieuw begin vol kansen, balans en kracht - thuis én op de werkvloer.